Over de NAVO-top in Den Haag, juni 2025. Een gezamenlijke uitgave van Stop Wapenhandel, VD AMOK en De Nieuwe Vredesbeweging. Een brochure over onder meer ‘Wat is en doet de NAVO?’, ‘Vredesbeweging versus NAVO’, ‘NAVO-gerelateerde locaties in Nederland’, ‘NAVO en kernwapens’ en ‘NAVO en wapenindustrie’
De brochure is bij boekhandel Fort van Sjakoo in Amsterdam te verkrijgen of tegen verzendkosten te bestellen.
Download de brochure Geen NAVO Oorlogstop als PDF.
NAVO top in Den Haag
Op 24 en 25 juni vindt in het World Forum in Den Haag een NAVO-top plaats. Er worden regeringsleiders en ministers uit 45 landen verwacht, alsmede duizenden ambtenaren, politici, militairen en journalisten.
De bijeenkomst vindt plaats in een roerige tijd voor de NAVO. De alliantie speelt een belangrijke rol bij de ondersteuning van Oekraïne in de oorlog na de Russische invasie van februari 2022. De relatie met Rusland bevindt zich op een dieptepunt, terwijl China als belangrijkste geopolitieke concurrent wordt gezien. Het is ook onrustig rond Europa, met conflicten in het Midden-Oosten en Afrikaanse regeringen die zich afzetten tegen de Europese invloed, met name de voortdurende economische grip van de oude kolonisator Frankrijk.
Al langer sudderende interne spanningen, met name tussen de VS en Europese lidstaten, komen intussen ook steeds duidelijker aan de oppervlakte. De nieuwe Amerikaanse regering onder leiding van Trump zet de verhoudingen direct na diens aantreden op scherp. Het zette de EU aan de zijlijn gezet de aankondiging van onderhandelingen over een einde aan de Oekraïne-oorlog, droeg Europese NAVO-landen op uitgaven nog forser te verhogen, riep hen op zich vooral te keren tegen immigratie en sprak steun uit voor extreemrechtse partijen in Europa.
Vanuit Europese NAVO-landen wordt met verwarring, ongeloof, berusting of tegenspraak gereageerd op de oekazes uit Washington, maar het lijkt erop dat de meeste wel richting de wensen van Trump c.s. zullen bewegen. Dat is in ieder geval de inzet van Rutte, die zich vooral lijkt te richten op het tevreden houden van Trump en daarmee het bij de NAVO houden van de VS.
Binnen de Europese tak van de NAVO is er ook geen sprake van eensgezindheid. Een aantal regeringen, zoals de Poolse, volgen vooral de Amerikaanse lijn, en dringen ook aan op veel hogere militaire budgetten. Ander regeringen, met name de Hongaarse en Slowaakse, staan juist positiever tegenover Rusland. Het blijft ook de vraag hoe de opbouw van eigen militaire structuren door de EU zich gaat verhouden tot de NAVO, al wordt nu vooral de complementariteit daarvan benadrukt. Toegang van de Amerikaanse wapenindustrie tot EU financiering is eveneens een onderwerp van geschil.
Tijdens de belangrijke jaarlijkse Veiligheidsconferentie in München, die half februari gehouden werd, kwamen spanningen en tegenstellingen duidelijk tot uiting, al waren er ook mislukte pogingen om deze te sussen of weg te redeneren. Rutte stelde zich op de positie dat Europa niet moet zeuren over de Amerikaanse opstelling, omdat het zelf te weinig te bieden heeft. Hij bedoelde dit uiteraard als extra aansporing voor hogere militaire uitgaven, het idee dat Europa een eigen koers zou kunnen varen gebaseerd op dialoog en diplomatie lijkt volledig van de baan. Ook Europese leiders die wel kritiek uitten op de Amerikaanse eisen en dreigementen tonen zich voortdurend voorstander van een sterker militair Europa.
Kortom, de NAVO-top in Den Haag komt op een cruciaal moment voor de toekomst van het bondgenootschap. Het valt te verwachten dat er in ieder geval (moeizame) gesprekken zullen plaatsvinden over een afspraak over verdere verhoging van de militaire uitgaven – een hoger streefpercentage van het BBP – en de verschillende rollen ten aanzien van Oekraïne – de VS willen dat een eventuele ‘vredesmacht’ bestaat uit Europese militairen, buiten de NAVO. Het moet blijken of de neuzen nog voldoende dezelfde kant op staan, of weer in die positie zijn te brengen.
Locatie en veiligheidsmaatregelen top
De NAVO-top wordt gehouden in het World Forum, aan het Churchillplein 10, naast het hoofdkantoor van Europol. Eerder werd in dit congres- en evenementencentrum bijvoorbeeld ook de Nuclear Security Summit (2014) gehouden. De overheid heeft €95 miljoen uitgetrokken voor het organiseren van de top.
Een gebied rond het World Forum wordt tijdens en rond de top afgesloten met hekken. Voor de beveiliging is een massale inzet van politie en defensie voorzien. Volgens de politie gaat het met de inzet van 27.000 medewerkers, de helft van het personeelsbestand, om “de grootste veiligheidsoperatie uit de geschiedenis van de Nederlandse politie”. Defensie verwacht zo’n 10.000 medewerkers in te zetten, met een belangrijke rol voor de Koninklijke Marechaussee. Omdat veel deelnemers aan de top per vliegtuig op Schiphol zullen aankomen zullen ook daar en onderweg naar Den Haag allerlei veiligheidsmaatregelen van kracht zijn.
De politie deed een oproep voor een evenementluwe periode elders in het land tijdens de NAVO-top, vanwege tekortschietende overblijvende capaciteit. Dit leverde kritische reacties van lokale bestuurders op, die ook het gebrek aan overleg en communicatie vanuit de rijksoverheid hekelden.
Concrete veiligheidsmaatregelen, overzichten van afgesloten gebieden en dergelijke waren bij het schrijven van deze brochure nog niet bekend gemaakt. Deze zullen bekend gemaakt worden via websites van de nationale overheid en de gemeente Den Haag.
Propaganda
De komst van de NAVO-top naar Nederland wordt aangegrepen voor een stevig propagandaoffensief. Er wordt van overheidswege niet nagelaten te benadrukken hoe belangrijk de NAVO is, voor ‘onze’ vrede en veiligheid.
Er werd zelfs een heuse ‘NAVO door Nederland-tour’ gehouden, die de bevolking bestookt met “onder meer serious gaming (e-sports tournooi) van Defensie, een mobiele foto expositie over de NAVO van Buitenlandse Zaken, een theatertour en lesprogramma’s voor middelbare scholen van de Atlantische Commissie, onderzoek en debat van Clingendael en HCSS”.
Lees verder in de Brochure
